SOLAKLAR (Padisahların Özel Korumaları)

[Uchiha Sasuke]

Osmanlı Devleti’nin özel askeri birlikleri arasında yer alan Solaklar, padişahın korunması görevinde birinci sırada yer alırlardı. Padişaha en yakın konumda görev alan askeri birliklerdi. Solaklar, Sultan 2. Bayezid devrinde kurulmuşlardır. Solaklar, yeniçeri ocağının 60, 61, 62 ve 63. Ortalarından seçilirlerdi. Her bölüğün bölükbaşı en yaşlı solakbaşı seçilirdi. Yeniçeriler padişahın korunması görevinde solaklardan sonra 2. Sırada yer alırlardı. Genellikle ok ve yay kullanan solaklara solak denmesinin sebebi sol ellerini kullanmalarıydı.

Solakların sayıları en fazla 400 adet kadar olurdu. 2 Solak padişahın yanından hiç ayrılmazdı. Sağ tarafta duran solak padişahın kılıcını taşırdı. Bu solaklar sarayda konuşulan çok gizli bilgilere dâhi tanıklık etmişlerdir. Ancak ne duyarlarsa duysunlar ne görürlerse görsünler aldırış ve itimat etmezlerdi. Odak noktaları yalnızca padişah ve onun güvenliği olmuştur. Barış zamanlarında padişaha dışarıda ve Cuma selamlığına çıktığı zamanlarda 12 solak eşlik ederdi. Savaş zamanında ise 4 solakbaşı, 4 odabaşı ve 4 solak kethüdası padişahın atının yularını tutar ve eteğine yapışırlardı. Bunun sebebi dere içinden veya yâr kenarından geçerken atın ürküp ani bir hareket yapmasını engellemek ve padişahı olası bir kazadan korumaktı. Bunun yanı sıra 400 solak padişahın etrafını veya padişah çadırında ise padişahın otağının etrafını çevirirler, silahtar, çuhadar. rikâbdar gibi padişaha en yakın olan adamları bile padişaha yaklaştırmazlardı. Örneğin, Şehzade Mustafa’nın hâl’i sırasında olası bir isyan veya saldırının önüne geçebilmek için Sultan Süleyman Han Hazretlerinin otağının etrafını 400 solak kuşatmış ve içeriye Vezir-i Azam dahil kimseyi almamışlardır.

Günlük yaşantı sırasında padişaha atının sağ tarafında eşlik ederlerdi. Padişaha sırt dönmek büyük edepsizlik sayıldığından yaylarını sol elleri ile kullanır ve yine padişaha sırtlarını dönmeden sol elleri ile atış yaparlardı. Edebe bu kadar ince ayrıntı göstermek ve uygulamak gerçekten hayran olunası bir noktadır. Bilindiği üzere bizler de Mübarek Allah Dostları’nı ziyaretlerimiz sırasında Zaat-ı Halleri’nin yanından ayrılırken sırtımızı dönmeden ayrılıyoruz. Bunu bu şekilde uygulamak büyük ve güzel bir edep göstergesidir.

Solaklar ilk aktif görev sürelerine başladıkları sıralarda saray içerisinde silah taşımazlardı. Padişah saray dışına çıktığı zamanlarda silah kuşanırlardı. Fakat Sultan 2. Bayezid’a saray içerisindeki bir suikast girişimi sonucu saray içerisinde de silah taşımaya başlamışlardır. Solak birlikleri yaklaşık 500 yıllık görev süreleri boyunca yalnızca 1 sefer başarısız olmuşlardır. Sultan 2. Bayezid saray dışında atının üstünde iken yaşlı bir adam Sultan’ın yanına gelmiş ve hacca gideceğini söyleyerek yardım istemiştir. Ardından elbisesinin içinden hançerini çıkararak Sultan’a saldırmak istemiştir. Bu esnada solaklar dört bir tarafa kaçışmışlardır. Sultanın yanındaki bir vezir kılıcına davranarak suikastçıyı öldürmüştür. Bu olay ardından solaklar görevlerinden kovularak sürülmüşlerdir.

Solakların görev sürelerinin bitmesi yeniçeri ocağının aldırılmasıyla paralel bir doğrultuda gerçekleşmiştir. Yeniçeri ocağı kaldırılınca solak ortaları da kaldırılmıştır.

O. Mertkan ABUR

Kaynak: Ahiretrehberi.com